15-12-2018 00:00 | KNMI | m.b.t. 15-12-2018 t/m 16-12-2018
Guidance modelbeoordeling
Modellen algemeen tot +48 uur, geldig tot zondag 16 december 2018 24.00 locale tijd
Guidance modelbeoordeling voor Nederland, de Nederlandse kustwateren en de Noordzee, gebaseerd op de HIRLAM run van 06 UTC en de overige genoemde modellen en gidsen met bijbehorende runtijd. Modelbeoordeling door meteoroloog
Synoptische situatie:
Een complexe, brede frontale zone boven de Britse Eilanden en het westen van Frankrijk bereikt vanavond het zuidwesten en verlaat zondagmiddag het noordoosten. Aanvankelijk is er op enige hoogte een warmere luchtlaag aanwezig, maar door het samenknijpen van de frontale zone verdwijnt deze laag. Bovendien wordt de zone minder actief door het opbreken van de jet, met een toenemend diffluente stroming op 500 hPa. In de polaire lucht achter de zone verscherpt aan de zuidflank van een hoogtetrog de temperatuurgradiënt (Cold Air Development). Onder invloed van de hoogtetrog ontwikkelt ook aan de grond een trog. Deze bereikt in de nacht naar maandag het zuidwesten en ligt maandagochtend van noordwest naar zuidoost.
Modelbeoordeling:
Hirlam is in de 06Z-run 2 uur eerder met de neerslag in het uiterste zuidwesten, maar dit verschil neemt in de loop van komende nacht steeds verder af. Het belangrijkste aandachtspunt is de neerslagsoort vanavond in het zuidwesten en aan de achterzijde van de frontale zone, plus de dikte van het sneeuwdek. Voorlopig gaan we er niet vanuit dat de kans op grootschalige gladheid door ijzel danwel 5 cm sneeuw binnen 6 uur op SGG groot genoeg is voor code oranje (ook het ENS laat het bij maximaal 5 cm sneeuwdek). Actueel zit er veel Sc-bewolking, met alleen in het zuidwesten enkele opklaringen. Boven België en Frankrijk begint de bewolking steeds meer te breken en met de zuidoostelijke stroming komen er meer opklaringen onze kant op. EC zit er actueel het beste op, Harmonie36 het slechtste (heeft zelfs niets van doen met de werkelijkheid). EC laat voortdurend bewolking zien ten noorden van de lijn Den Helder - Nijmegen, met af en toe opklaringen. Dit lijkt momenteel het beste scenario. In de avond laten alle modellen de bewolking oplossen en dit zorgt ervoor dat de temperaturen nog een paar uur flink dalen. De vraag is alleen of dit zo makkelijk gaat. Dit maakt met name het maken van een deterministische gladheidsverwachting lastig. De modellen laten op deze termijn nog vrij grote verschillen zien in timing en vorm van de CAD. Vooral
Aandachtspunten
Temperatuur:
Alle modellen zijn te koud. EC en Harmonie40 zijn het minst slecht. Blijft het wolkenpakket zich handhaven, dan koelt het vanavond minder af en zullen de wegdektemperaturen door sneeuwval afkoelen tot circa 0°C. De temperatuurverschillen voor de nacht naar maandag zijn groot per model en relevant. Hirlam berekent lichte vorst in het zuidoosten, EC +5°C.
Wind:
Er komt een omvangrijk windveld te staan, met Z 8 Bft die de kustdistricten raken (met windstoten tot 100 km/u boven het uiterste noordwesten van het luchtruim). Boven de noordelijke Noordzeedistricten neemt de wind toe naar 10 Bft. Vanaf komende nacht gaat de wind geleidelijk weer afnemen. Aan de lijzijde van de Ardennen zien we boven het zuidoosten van het land juist een gebied ontstaan met minder wind. Bij de CAD boven zee bij buien mogelijk windstoten van 60-80 km/u.
Bewolking:
Veel Sc, geleidelijk enkele opklaringen, met name in het zuidwesten. Vanavond komen alle modellen met brede opklaringen, maar de vraag is of dat in het noordoosten gaat lukken. In de frontale zone Sc, in langdurige sneeuw St (dat is slechter dan de modellen nu geven). Achter de sneeuwzone St, toppen uiteindelijk FL070. Harmonie laat de bases steeds verder zakken. Nu wordt de grenslaag steeds vochtiger a.g.v. smeltende sneeuw, dus met een afnemende wind is dit ook een realistische mogelijkheid. Boven zee kunnen enkele Cb's ontwikkelen tot FL090/-10°C. De wolkenbasis bij de CAD ligt in de meeste berekeningen wederom op St-niveau. Boven zee zijn hier Cb's aanwezig met toppen die mogelijk FL300 halen.
Neerslag:
Aanvankelijk is er op hoogte nog een smeltlaag aanwezig als de frontale zone het zuidwesten bereikt, met daaronder een laag van circa 2000 vt waarin het afkoelt naar circa -3°C. Omdat de smeltlaag niet warm genoeg is (Tx van laag kleiner dan +3°C) smelt niet alle sneeuw/ijs. Daarom is dit toch een situatie voor ijsregen, ondanks dat de koude laag eigenlijk niet dik en koud genoeg is (idealiter Tn <-10°C of een laag van 2500 vt dik met Tn van ongeveer -6°C). Door het samenknijpen van de zone tijdens de noordoostwaartse verplaatsing verdwijnt deze laag (niet het gevolg van doorvallende neerslag, aangezien de natteboltemperatuur in de smeltlaag eveneens boven nul ligt) en valt er alleen nog droge sneeuw. De totale hoeveelheden die de modellen berekenen liggen tussen 1 en 3 cm, met vooral in het zuidwesten waardes rond 6 cm. Kijken we naar de totale equivalente hoeveelheid water die zondag valt, dan varieert die van 3-5 mm tot meer dan 10 mm in het uiterste zuidwesten. Een verhouding tussen deze hoeveelheid en de accumulatie van sneeuw wordt vaak verondersteld circa 10:1 (10 mm sneeuw = 1 mm water) te zijn, maar deze verhouding hangt vooral af van de temperatuur (hoe lager, hoe luchtiger de sneeuw). Nu lijkt de temperatuur rond het vriespunt te liggen, waardoor de dichtheid groter is dan 10:1 doordat steeds meer vloeibaar water de ruimtes binnen de sneeuwvlokken gaat innemen. In deze situatie kan er dus beter naar de sneeuwdekplaatjes gekeken worden dan naar de cumulatieve neerslag in waterequivalent (d.w.z. de reguliere cumulatieve neerslagplaatjes). Aan de achterkant van de frontale zone wordt het frontale wolkenpakket dunner, de top van de verzadigde laag heeft dan een temperatuur van -10°C. Dat betekent dat er veel onderkoelde waterdruppeltjes aanwezig zijn in de wolk. Daarboven is de lucht droog en vindt er ook geen inzaaiing plaats (seeder/feeder-effect). Hierdoor bestaat er nog enkele uren kans op onderkoelde motregen. Boven het relatief warme zeewater zouden aan de achterkant enkele regenbuien aanwezig kunnen zijn, misschien dat een enkele het noordwesten schampt. Op sneeuw zal dit niet voor extra gladheid zorgen. Op plekken waar geen sneeuw (meer) ligt zou dit nog enkele uren voor gladheid kunnen zorgen. Bij de CAD van maandag is er sprake van regen uit een stabiel gelaagd pakket bewolking (van origine was het ooit convectief). Hirlam komt hier met een sterk ijzelsignaal in het zuidoosten, maar de progtemp van EHEH laat zien dat dit zou moeten komen door warm water dat valt bij een T2m die enkele tienden onder nul ligt. Boven zee kunnen wederom enkele buien tot ontwikkeling komen, mogelijk met hagel en onweer. Met een lage CAPE en schering is er sprake van matige organisatie.
Zicht:
In sneeuw slecht en achter de frontale zone wordt de grenslaag zo vochtig dat de mistkansen toenemen, met name in het westen waar het opklaart. Overigens gaat EC hier totaal niet in mee, ook in het ENS zien we geen enkel signaal.
Paraaf meteoroloog: zwagers
Uitgifte: 15/12/2018 09.56 uur LT.
Verwachtingen/waarschuwingen
