16-01-2021 05:16 | KNMI | m.b.t. 16-01-2021 t/m 17-01-2021
Valid: 2021-01-16 05:16:49 - 2021-01-17 24:00:00
Issued: 16-01-2021, forecaster: homan
Synoptische situatie:
Een ZZW-NNO- georienteerde rugas ten oosten van ons land beweegt geleidelijk verder oostwaarts, aan de westflank hiervan neemt de zuid- tot zuidwestelijke stroming geleidelijk in kracht toe. Een lagedrukgebied ten zuiden van IJsland trekt noordoostwaarts en bijbehorend occluderend frontaal systeem bereikt zaterdagmiddag op hoogte het zuidwesten en passeert aan het begin van de nacht naar zondag het oosten. Aan de grond bereikt de occlusie/trog pas aan het einde van zaterdagavond het zuidwesten, trekt oostwaarts en ligt zondagochtend boven het noordoosten om aan het einde van zondagmiddag het uiterste noordoosten te verlaten. Aan de oostzijde van de vore wordt in de grenslaag met een ZZW-wind nog koude continentale lucht aangevoerd, aan de westzijde van de vore wordt met een WNW-wind zachtere maritiem polaire lucht vanaf zee aangevoerd. Een kortgolvige hoogtetrog nabij Nova Scotia steekt uitdiepend de Atlantische Oceaan over en ligt zondagochtend boven East-Anglia. Deze hoogtetrog gaat gepaard met T500 = -36°C.
Modelbeoordeling:
Alle modellen zijn actueel te koud t.o.v. de actualiteit, de Harmoniemodellen zelfs veel te koud. De oorzaak van deze afwijking ligt in de aanwezige Sc-bewolking, bij Hirlam en EC lijkt deze bewolking wat te dun en bij de harmoniemodellen is deze zelfs grotendeels afwezig, vooral HAP1 is hierdoor volkomen onrealistisch. Deze afwijkingen hadden in ieder geval voor afgelopen nacht de consequentie dat de temperatuur amper onder nul kwam en dat er al helemaal geen mist is ontstaan. Volgende aandachtspunt is de passage van het occluderende systeem met sneeuwval, qua hoeveelheden sneeuw is er momenteel geen model dat met meer dan 5 cm in 6 uur of meer dan 3 cm in een uur komt. Totdat de frontale trog aan de grond gepasseerd is zal er vanwege de aflandige ZZW-wind een koude plaklaag aanwezig zijn boven land, terwijl de bewolking nog dik genoeg is om voldoende ijskristallen te bevatten om sneeuw te produceren. Bij toptemperaturen beneden -10°C bestaat de stabiel gelaagde bewolking uit minimaal 50% ijskristallen. Daarna wordt in de nacht naar zondag ook de passage van het grondfront zeer interessant i.v.m. de berekende neerslagsoort. Tussen de sneeuwzone en frontale trog aan de grond (met de occlusie) is het wolkenpakket dunner, de occlusie is op hoogte dan al doorgelopen. De bewolking bestaat vooral uit wolkenwater en zien we verticale profielen die kenmerkend zijn voor onderkoelde motregen. De neerslagintensiteit dan gering zijn, maar lokaal zou ijzel kunnen optreden. Daar waar een sneeuwdek aanwezig is zal dit geen problemen opleveren, maar op plekken zonder sneeuw zou dit ijzel betekenen. Op de frontale vore/occlusie is de bewolking weer dikker (toptemperaturen kouder dan -10°C) en valt er weer gewone regen. In het noorden en oosten (grofweg ten oosten van de lijn Friesland-Achterhoek) zien we dan een ijsdriehoek, zie progtemp EHLW om 02 UTC. Afgaande op de NESO-producten berekenen alle modellen in dat gebied ijzel. Gezien de huidige temperatuurafwijking is het de vraag is of deze afwijking ook vanmiddag, vanavond en de nacht naar zondag nog aanwezig zijn. Als de modellen ook dan nog te koud zijn zullen er aan de grond geen gladheidsperikelen a.g.v. ijzel optreden. Bovendien zijn de bodem/wegdektemperatuur momenteel ook nog niet onder nul, de afgelopen (veel) warmere nacht draagt daar ook al aan bij. Om hierom ijzel bij voorbaat al uit te sluiten lijkt het mij te vroeg, met een aantrekkende zuidenwind wordt er wel geleidelijk koudere lucht uit Frankrijk geadvecteerd, hier heeft het afgelopen nacht wel licht tot matig gevroren. Het is dus zaak vandaag goed te monitoren hoe de temperatuurafwijking zich ontwikkelt naarmate de tijd vordert.
Wind(stoten):
Op nadering van het occluderende systeem ZZW 6 Bft in de kustdistricten, tijdelijk 7 Bft in het westen van de FIR. Achter de frontale grondtrog in de westelijke kustdistricten tot en met zondagochtend nog een NW 6 Bft.
Bewolking:
Actueel uitgebreide Sc-velden, zie modelbeoordeling voor afwijking t.o.v. modellen. Verder zien we op de Noordzee voor de noordwestkust ook enkele TCu's met toppen tot ca. Vanaf het relatief warme zeewater drijven enkele TCu/Cb's het land op (toppen FL060/-10°C), met een naar zuidwest draaiende stroming trekken deze TCu's soms over het noordwestelijk kustgebied. Van het westen uit steeds dikker wordende gelaagde frontale bewolking, op nadering van het occluderende systeem. Vooral bij de frontale grondtrog en net oost daarvan stratus beneden 500 vt. Aanvankelijk is het het frontale wolkenpakket aanwezig tot ca. FL300, dit valt te koppelen aan de zone met sneeuwval. Na passage van deze zone wordt de bewolking tijdelijk dunner, tophoogte rond FL070. Bij de frontale vore/occlusie aan de grond ligt de tophoogte van het wolkenpakket weer rond FL110. Achter de grondtrog bij buien boven de Noordzee onder invloed van de hoogtetrog CB met toppen tot maximaal FL150.
Zicht:
In de buitjes voor de kust kan het zicht steeds kortstondig teruglopen. Boven land zorgt het vrijwel gesloten Sc-dek ervoor dat de zichten vrijwel overal goed blijven. In de loop van de middag en in de avond in sneeuw matige tot slechte zichten, in intensievere sneeuwval ook beneden de 1000 meter. In en ten oosten van de frontale vore bij af en toe motregen zeer waarschijnlijk ook matige tot slechte zichten. Na passage van de frontale voren oplopende zichten door de instroom van polaire lucht, al zal de smeltende sneeuw de zichtverbetering aanvankelijk nog wat tegenhouden.
Neerslag:
Boven de Noordzee voor de noordwestkust enkele lichte buitjes lokaal met (natte) sneeuw, deze kunnen soms nog over het noordwestelijk kustgebied trekken. Op nadering van het occluderende systeem sneeuw, op veel plaatsen 1-3 cm, lokaal 3-5 cm. Op een gegeven moment zal de bewolking niet meer dik genoeg zijn voor sneeuw en vooral (onderkoelde) motregen produceren. Dit zou kan een probleem kunnen vormen op plekken indien de temperatuur nog onder nul zou zijn en de intensiteit voldoende is. Een duidelijker signaal op ijzel geven de modellen op de regenzone bij de frontale vore/occlusie aan de grond, dit is dan ten oosten van de lijn Friesland - Achterhoek. Of dit ook echt zo gaat gebeuren is nog niet helemaal zeker gezien de temperatuurafwijkingen waar we nu mee te maken hebben, maar helemaal uitsluiten doen we het op dit moment nog niet. Zie ook modelbeoordeling. Achter het grondfront onder invloed van de hoogtetrog ontstaan er buien, CAPE 100-200 J/kg, schering rond 15 kt, single cell.
Temperatuur:
Modellen actueel (veel) te koud, zie modelbeoordeling. Zondagmiddag op uitgebreide schaal maxima van 6 a 7 °C, in het uiterste noordoosten zal de zachte lucht overdag nog niet weten door te dringen, daar maxima van ca. 2 °C.
Verwachtingen/waarschuwingen | Winterse neerslag/gladheid
